کنوانسیون cmr چیست؟

برای بهتر متوجه شدن مفهوم CMRابتدا به توضیح بارنامه می‌پردازیم؛ بارنامه گاهی اوقات به اختصار B/L یا BOL نامیده می‌شود.( سندی است که بیان می‌کند یک حامل باری را از A به B از طرف فرستنده حمل می‌کند.) این سند قانونی بر قرارداد حمل است و به‌عنوان رسید نیز استفاده می‌شود، جایی که گیرنده بارنامه را امضاء می‌کند. بارنامه به محموله‌ای مربوط می‌شود که شامل یک یا چند کالاست که در یک یا چند مکان برای یک مشتری بارگیری می‌شود و با یک وسیله‌نقلیه موتوری یا تریلر به یک گیرنده حمل می‌شود. بارنامه مشخص می‌کند که کدام کالا در یک محموله وجود دارد و کجا باید تحویل داده‌شود. در بارنامه آمده است که آیا برای این کالاها باید تعهدات خاصی انجام شود، مثلاً در مورد مواد خطرناک. وزن نیز ذکر شده است که با استفاده از آن می‌توان بارگذاری بیش از حد کامیون را بررسی کرد. بارنامه انواع مختلفی دارد، مهم‌ترین آنها بارنامه CMR است، اما بارنامه‌هایی نیز وجود دارند که فقط در یک کشور معتبر هستند.

CMR چیست؟

CMR مخفف “Convention on the Contract for International Carriage of Carriage by Road”  (کنوانسیون قرارداد حمل بین المللی کالا از طریق جاده) است. CMR  به‌عنوان بارنامه CMR نیز شناخته می‌شود. این سندی است که برای تنظیم حمل‌ونقل بار جاده‌ای استفاده می‌شود و به‌عنوان یک توافق‌نامه بین‌المللی عمل می‌کند. این سند توسط اکثر کشورهای اروپایی با هدف تنظیم مسائل حقوقی در مورد حمل‌ونقل کالای جاده‌ای تصویب شده است. می‌توانید یادداشت CMR را خودتان پر کنید، یا می‌توانید از یک حمل‌ونقل یا شرکت حمل‌ونقل این کار را برای شما انجام دهد.

با‌این‌حال، شما مسئول صحت محتوای یادداشت CMR هستید. CMR  باید دارای اطلاعات زیر باشد:

• تاریخ و مکانی که سند تکمیل شده است.
• نام و آدرس شرکت حمل و نقل و همچنین گیرنده.
• شرح کالاهای حمل شده و روش بسته بندی مورد استفاده  می‌گیرد.
• وزن کالا.
• هزینه‌های مربوط به کالا.
• اطلاعات مربوط به کالاهای خطرناک.

یادداشت CMR چیست؟

CMR  یک بارنامه با مجموعه استاندارد شرایط حمل‌ونقل و مسئولیت است که جایگزین شرایط و ضوابط مشاغل فردی می‌شود. یادداشت CMR تأیید می‌کند که حامل (یعنی شرکت حمل‌ونقل جاده‌ای) کالا را دریافت کرده است و قرارداد حمل بین تاجر و حمل‌کننده وجود دارد. برخلاف بارنامه، یادداشت CMR سند مالکیت یا اظهارنامه نیست، اگرچه برخی از ایالت‌ها آن را چنین می‌دانند. یک یادداشت CMR لزوماً به دارنده و یا حامل آن حقوق مالکیت یا مالکیت کالا را نمی‌دهد، اگرچه برخی از بیمه‌ها نیز در آن گنجانده شده است. این سند حمل‌ونقل دارای چندین نسخه کربن است که باید توسط فرستنده و حامل امضا شود. فرستنده اولین نسخه را به‌عنوان مدرکی مبنی‌براینکه کالا را به شرکت حمل‌کننده تحویل داده است دریافت می‌کند. سایر رونوشت‌های بارنامه تا زمان تحویل در محل تخلیه همراه کالاست. در اینجا گیرنده دریافت کالا را تأیید می‌کند و بارنامه CMR امضا شده را به‌عنوان مدرکی مبنی‌براینکه حامل کالا را تحویل داده است به شرکت حمل کننده تحویل می‌دهد CMR. همچنین مسئولیت آسیب حمل‌ونقل را تنظیم می‌کند.

CMR چه بخشی از قرارداد را شامل و چه وظیفه‌ای دارد؟

طبق  بند یک ماده مزبور، کنوانسیون فقط قراردادهایی را دربر می‌گیرد که براي حمل‌ونقل بین‌المللی جاده با وسیله‌نقلیه به‌منظور دریافت اجرت ثبت می‌شود. بنابراین کنوانسیون صرفاً به‌منظور منظم کردن روابط طرفین قرارداد حمل‌ونقل تعویضی، تدوین شده است. توجه به این مسأله باعث خروج موضوعی دو دسته قرارداد از قلمرو کنوانسیون خواهدشد. از سویی، کنوانسیون بر قرارداد حق‌العملکاري حمل‌ونقل که میان حق‌العملکار حمل و مدیریت منعقد می‌گردد، اعما نمی‌شود.

آیا می‌توان کنوانسیون CMR را بر رابطه قراردادي طرف‌های معامله حاکم کرد؟

با رعایت مقررات آمر(امر کننده)، منعی براي حاکم کردن مقررات کنوانسیون بر روابط قراردادي مزبور وجود ندارد اما مقررات کنوانسیون می‌توانند در مواردي متناسب با توجه به نوع رابطه قراردادي مورد نظر باشد. پس مقرراتی از کنوانسیونی که درباره کرایه حمل است، در مورد قراردادهاي حمل رایگان منتفی می‌شود، به‌همین‌ترتیب مقررات مربوط به تنظیم راهنامه در ارتباط با قرارداد حق‌العملکاري سلب شده و موضوع را پاک می‌کند. بنابراین منظور از حاکم کردن مقررات کنوانسیون بر روابط قراردادي حق‌العملکار با آمر یا روابط قراردادي ناشی از حمل‌ونقل رایگان، حکومت مقرراتی از کنوانسیون است که قابلیت اعمال در روابط قراردادي مزبور را داشته‌باشد. پس طبیعی است پذیرفتن یا نپذیرفتن توافق خصوصی طرفین قرارداد درخصوص قانون حاکم، وابسته به قواعد حل تعارض در نظام حقوقی دولت پیرو دادگاه است. بنابراین چنانچه اجراي قواعد حل تعارض کشوري که دعوي در آن جریان دارد، به پذیرش اصل حاکمیت اراده در تعیین قانون حاکم منتهی گردد، توافق ایشان با مشکلی مواجه نخواهدبود. در غیراین‌صورت، قواعد نگهبانی از قرارداد، حاکم خواهدبود که مقررات حل تعارض به آن ختم می‌شود. با این‌حال طرفین می‌توانند مقررات مورد نیاز از کنوانسیون را به عنوان شروط عقد قرارداد خود را حاکم نمایند و اگر یک ایرانی با غیرایرانی قراردادي در ایران وضع کند و این قرارداد جزو قرادادهای مشمول کنوانسیون نیست، اشکالی ندارد که از مقررات مورد نیاز از کنوانسیون را در روابط قراردادي خود به‌صورت شرط ضمیمه شده بیاورد. پس اگر مقررات مشروط در قرارداد با  با قواعد حقوق ایران مغایرت نداشته‌باشد، داراي اعتبار خواهدبود.

چند نسخه از یادداشت CMR مورد نیاز است؟

به‌طورکلی چهار نسخه از یادداشت CMR وجود دارد:

• که توسط تاجر نگهداری می‌شود.
• توسط حامل نگهداری می‌شود.
• که با کالا تا مقصد نهایی خود سفر می‌کند.
• کپی مدیریت.

چه کسی سند CMR حمل‌ونقل را صادر می‌کند؟

در خصوص الزام به صدور سند CMR تصریح می‌کنیم که بارنامه (CMR) توسط فرستنده و متصدی حمل‌ونقل تنظیم می‌شود و مدارکی را ارائه می‌دهد، مگر اینکه خلاف آن ثابت شود، شرایط قرارداد و دریافت آن محموله توسط حامل است. در صورت عدم ثبت رزرو مستدل متصدی حمل‌ونقل در بارنامه CMR، این فرض وجود دارد که محموله و بسته‌بندی آن در زمان دریافت توسط متصدی حمل‌ونقل ظاهراً خوب بوده و تعداد بسته‌ها و علامت‌گذاری و شماره آن‌ها مطابق با نامه حمل مشخص شده است.

پنج کنوانسیون 19 می‌1956 در مورد قرارداد حمل‌ونقل جاده‌ای بین المللی (CMR)، بارنامه در سه نسخه اصلی با امضای فرستنده و حمل‌کننده تنظیم می‌شود. این امضاها در صورتی که قانون کشوری که بارنامه در آن تنظیم شده اجازه دهد با مهر فرستنده و متصدی حمل‌ونقل چاپ یا جایگزین شود.

نسخه اول به فرستنده تحویل داده‌می‌شود، نسخه دوم به همراه مرسوله و نسخه سوم در نزد فرستنده نگهداری می‌شود. اگر قرار است محموله در وسایل‌نقلیه مختلف بارگیری شود یا اگر انواع محموله یا قطعات جداگانه وجود داشته‌باشد، فرستنده یا متصدی بار حق دارد برای هر وسیله‌نقلیه مستعمل یا برای هر نوع محموله درخواست بارنامه کند.